Groene waterstof is potentiële banenmachine

Wanneer
03 mei 2021
Door
Redactie
Groene waterstof speelt een belangrijke rol in de toekomstplannen van overheid en industrie, maar levert het ook banen op?

Ja, concluderen onderzoekers van onafhankelijke denktank CE Delft in het rapport Werk door investeringen in groene waterstof. In 2030 gaat het volgens hen om 6.000 tot 17.300 benodigde FTE, oplopend naar 16.400 tot 92.400 FTE in 2050. De banen variëren van werk in onderzoek en ontwikkeling tot bouw en onderhoud. Volgens de onderzoekers tonen verschillende studies aan dat Nederland wel flink moet investeren in technisch beroepsonderwijs plus om- en bijscholing om de ambities op klimaatgebied te halen. “Nu al slagen veel bedrijven in de onderzochte sectoren er niet in om het juiste, gekwalificeerde personeel te vinden om de energietransitie te realiseren in het beoogde tempo.”

De onderzoekers keken naar de gehele waardeketen van groene waterstof. Ze berekenden de eenmalige banen uit bijvoorbeeld de aanleg van windparken op zee voor opwekking van groene stroom voor elektrolyse en de bouw van waterstoffabrieken voor het produceren van waterstof. Bovendien becijferden ze het aantal structurele banen voor onderhoud en exploitatie. Daarbij hield CE Delft twee scenario’s voor ogen: een scenario met minimale toepassing en minimale (Nederlandse) productie van groene waterstof en een scenario met maximale toepassing en productie in Nederland.

“We staan voor een splitsing. Bij welk scenario we uiteindelijk in de buurt komen, hangt mede af van beleidskeuzen en maatregelen”, stelt onderzoeker Cor Leguijt van CE Delft. In de scenario’s hangt de productie van groene waterstof in Nederland en het gebruik daarvan in Nederland samen met de bijbehorende vraag naar arbeid. Een keuze voor forse binnenlandse productie leidt tot meer gebruik van waterstof in de gebouwde omgeving en op de lange termijn tot meer werkgelegenheid.

Vooral de inzet van groene waterstof bij het verwarmen van huizen en voor het wegtransport levert veel werk op. In het laatste geval valt te denken aan waterstof als energiedrager voor met name vrachtwagens en bussen. De onderzoekers merken daarbij op dat het hier wel vaak gaat om vervangende arbeid, bijvoorbeeld voor het onderhouden van waterstoftankstations in plaats van reguliere pompstations.

CE Delft deed in 2018 ook onderzoek naar de effecten van groene waterstof op de werkgelegenheid. Dit nieuwe rapport, geïnitieerd door Shell, is daar een uitbreiding op. “In een klimaatneutraal energiesysteem is er een grote rol weggelegd voor een energiedrager waarbij bij verbranding geen CO₂ vrijkomt, zoals groene waterstof. Dan is het goed om te weten welke kansen er zijn voor de werkgelegenheid en wat er nodig is om die groene banen ook echt te realiseren”, zegt Ruben van Grinsven, Manager Integrated Hydrogen Projects van Shell.

Wie? Wat? Waterstof!

Meer weten over groene waterstof en werkgelegenheid? Luister de portcast Wie? Wat? Waterstof! van het Havenbedrijf Rotterdam en Shell Nederland. Presentator Celwin Frenzen gaat bij Techniek College Rotterdam in gesprek met CE Delft-onderzoeker Cor Leguijt en docenten van Techniek College Rotterdam. Om wat voor banen gaat het hier precies?

Waterstof

Waterstof is het meest voorkomende element in het universum. Onder normale atmosferische omstandigheden is waterstof gasvormig. We spreken dan ook over waterstofgas (H2). Het is een reukloos, kleurloos, zeer licht en niet-giftig gas.

Waterstof is geen energiebron, maar kan gebruikt worden als energiedrager. Met een brandstofcel kan elektriciteit opgewekt worden uit de reactie tussen waterstof en zuurstof. Daarbij is er geen emissie, behalve schone waterdamp. Bij de productie van waterstof is er in bepaalde gevallen wel CO₂-emissie. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen grijze, blauwe en groene waterstof.

Grijze waterstof

Op dit moment wordt de meeste waterstof gewonnen uit aardgas of kolen. Waterstof is op zichzelf een schone energiedrager, maar omdat er in dit geval bij de productie CO2 vrijkomt in de atmosfeer, wordt gesproken over grijze waterstof.

Blauwe waterstof

Ook voor blauwe waterstof is aardgas of kolen de grondstof. Maar de CO₂ die bij de productie vrijkomt, wordt afgevangen en vervolgens opgeslagen, bijvoorbeeld in lege gasvelden op zee. Hiermee is blauwe waterstof CO₂-neutraal. Er komt dus geen extra CO₂ in de atmosfeer.

Groene waterstof

Groene waterstof wordt gemaakt met energie uit duurzame bronnen, zoals zonne- en windenergie. Door elektrolyse wordt water (H₂O) onder stroom gezet, waardoor de moleculen gaan splitsen. Daardoor ontstaan zuurstof (O₂) en waterstofgas (H₂). Ook is het mogelijk om waterstof te maken via de biochemische omzetting van biomassa. Groene waterstof is de meest duurzame vorm van waterstof.